Wyszukiwarka
Ostatnio dodaliśmy...
- FaĹĄiangy-karnawaĹ po sĹowacku, 28.02.2019, godz.17.30
- FaĹĄiangy-karnawaĹ po sĹowacku, 28.02.2019, godz.17.30
- Projekcja filmu Zbuduj dom, zasadĹş drzewo, reĹź. Juraj Jakubisko, 07.02.2019,godz. 17.30
- WernisaĹź wystawy JĂĄn HubinskĂ˝ "Pseudologia fantastica", 14.02.2019, godz. 17.30
- Projekcja filmu Zanim skoĹczy siÄ ta noc, 17.01.2019
![]() |
![]() |
![]() |
Słowacja - podstawowe informacjeRepublika Słowacka powstała w wyniku podziału Czechosłowacji i jest niepodległym państwem od 1 stycznia 1993 r.
Słowacja graniczy z: Polską, Czechami, Austrią, Węgrami, Ukrainą. Władze państwowe:
Główne miasta:
Główne rzeki:
Największy zamek (spośród 170):Spišský hrad (Zamek Spiski) Najwyższy szczyt:Gerlachovský štít (Gerlach) ? 2655 m n.p.m. Struktura narodowo-etniczna Słowacji:
Podział administracyjny:Słowacja dzieli się na 8 krajów (odpowiedników naszych województw), te zaś dzielą się na okresy (powiaty) ? 79 . Najniższą jednostką podziału terytorialnego są obce (gminy) ? 2 885 i mesta (miasta) ? 138.
W epoce brązu obszar Słowacji zamieszkiwały różne plemiona oraz grupy etniczne. W źródłach pisemnych jest mowa o Celtach, Rzymianach i plemionach germańskich. Plemiona słowiańskie dotarły do Kotliny Karpackiej w V i VI stuleciu. Powstało wówczas państwo Samona ? najstarsza zachodniosłowiańska formacja państwowa. Pod koniec VIII wieku powstało na terenach słowackich księstwo Nitrańskie władane przez księcia Pribinę. W833 roku zostało ono podbite przez Mojmira I stając się częścią składową Wielkich Moraw. W 863 r., na zaproszenie księcia wielkomorawskiego, przybyli z Bizancjum Cyryl i Metody ? twórcy piśmiennictwa słowiańskiego, którzy podnieśli znaczenie języka starosłowiańskiego do rangi języka liturgii. Wykopaliska archeologiczne potwierdzają wysoki rozwój cywilizacyjny Wielkich Moraw oraz bogactwo duchowe i materialne tego państwa. Na początku X wieku Państwo Wielkomorawskie przestało istnieć, zaś tereny dzisiejszej Słowacji stały się częścią wczesnofeudalnego Królestwa Węgierskiego. Następne stulecia były bardzo trudne, albowiem obszar ten nękały najazdy Tatarów (1241) i Turków. Po przegranej przez wojska króla Ludwika II Jagiellończyka bitwie pod Mochaczem (1526) i znaczących stratach terytorialnych, Pressburg (dzisiejsza Bratysława) staje się na półtora wieku miastem stołecznym. Wiek XVII obfitował częstymi powstaniami antyfeudalnymi i antyhabsburskimi. Kolejne stulecie (XVIII wiek) stało się okresem rozwoju gospodarczego po powstańczych spustoszeniach. Znaczący rozwój dokonał się w tym czasie w górnictwie. Rozwój ten zaowocował otwarciem w 1770 r. w Bańskiej Szczawnicy Akademi Górniczej pierwszej tego typu szkoły wyższej na świecie. ? Okres panowania cesarzowej Marii Teresy (1741-1780) odznaczył się, zarówno jako czas intensywnego rozwoju gospodarczego, a także jako czas reform w edukacji, rolnictwie, wojsku oraz sądownictwie. Przełom XVIII i XIX rozpoczyna się procesem kształtowania się świadomości narodowej i poczucia odrębności historycznej i kulturowej Słowian z północnej części Królestwa Węgierskiego. W latach 30-tych XIX w., w kręgu studentów z preszburskiego liceum tworzy się grupa, która w duchu nurtu romantycznego, zainspirowana ruchami rewolucyjnymi (w tym także polskim), a przede wszystkim w odpowiedzi na węgierski nacjonalizm doprowadza do redefinicji programu narodowego. Przywódca grupy Ľudovít Štúr stworzył polityczny program narodowy dla Słowaków i jako publicysta, dziennikarz, poseł oraz przywódca rewolucyjny walczył o prawa narodowe dla Słowaków i Słowian w ramach Cesarstwa Austriackiego. W trakcie Wiosny Ludów Słowacy walczyli przeciwko węgierskim rewolucjonistom po stronie cesarza austriackiego a poniesiona przez nich klęska zakończyła proces tzw. słowackiego odrodzenia narodowego. Słowacki ruch narodowy pozbawiony swoich przywódców oraz spójnego programu politycznego ustąpił miejsca postępującej madziaryzacji, która zwłaszcza po reformie konstytucyjnej z 1867 i powstaniu Austro-Węgier, przyjęła bardziej radykalną formę. Wybuch I wojny światowej i starania emigrantów, głownie z Ameryki Północnej, doprowadziły do powstania nowej szansy dla Słowaków w powojennym porządku. W wyniku działań wojennych i zabiegów dyplomatycznych 28 października 1918r. dochodzi do powstania Czechosłowacji ? państwa dwóch bratnich narodów ? czeskiego i słowackiego. W konsekwencji podpisania układu monachijskiego w 1938 r. i porozumienia żylińskiego doszło do autonomizacji Słowacji w ramach państwa Czechosłowackiego. 14 marca 1939 r. parlament słowacki ogłosił niepodległość Słowacji. Republika Słowacka, która istniała przez okres II wojny światowej była dyktatorskim państwem, ściśle podporządkowanym III Rzeszy Niemieckiej. U schyłku II wojny światowej, w wyniku działań wojennych, nieuchronności porażki faszystów oraz pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej dnia 29 sierpnia 1944 r. wybuchło na Słowacji drugie (po warszawskim) z największych powstań antyfaszystowskich. Po II wojnie światowej Słowacja wróciła do ustroju sprzed 1938 r. stając się częścią unitarnej Republiki Czechosłowackiej, w której od 1948 r. pełnie władzy państwowej przejęli komuniści. W wyniku reform ?praskiej wiosny? 1968 r. Czechosłowacja stała się państwem federalnym, tym samym Słowacka Republika Socjalistyczna uzyskała swój odrębny parlament i rząd. Na fali zmian ustrojowych w Europie Środkowo-Wschodniej, w listopadzie 1989 roku doszło w Czechosłowacji do przejęcia władzy przez opozycję demokratyczną, która w historii została zapisana jako ?aksamitna rewolucja?. Nowa władza rozpoczęła zmiany systemowo-gospodarcze oraz proces rozliczania się z komunistyczną przeszłością. Po wyborach parlamentarnych w 1992 roku i braku perspektyw na porozumienie na szczeblu federacyjnym pomiędzy liderami dwóch zwycięskich obozów (Václav Klaus w Czechach i Vladimír Mečiar na Słowacji) podjęto starania w celu podziału Czeskiej Od 29 marca 2004 r. Republika Słowacka jest krajem członkowskim Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) a Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. |
Kontakt
Instytut Słowacki
ul. Krzywe Koło 12/14a
00 270 Warszawa, PL
tel. +48 22 635 77 74
fax +48 22 635 76 12
Godziny otwarcia:
poniedziałek-piątek 9:00 - 17:00